Optreden Fanfare-orkest Leo en twee minuten stilte
Dodenherdenking blijft een speciaal moment, ook voor dementerende bewoners van Zonnehoeve
Al jarenlang een traditie binnen Zonnehoeve, het expertisecentrum van HilverZorg voor mensen met dementie, op 4 mei. Bewoners kunnen genieten van een concert door muzikanten van het Hilversumse Fanfare-orkest Leo en vervolgens is er twee minuten stilte.
Welzijnsbegeleider Margot de Waard, al 25 jaar werkzaam in het gebouw op het terrein bij Zonnestraal, maakt deze bijzondere dodenherdenking al een flink aantal jaren mee. Het is ook ieder jaar hetzelfde, zegt zij. Zo is er muziek, een toespraak, er wordt een gedicht voorgelezen en natuurlijk de twee minuten stilte met aansluitend het Wilhelmus. “Het verschil tussen nu en enkele jaren geleden is dat de huidige bewoners later zijn geboren en dus de oorlog minder bewust mee hebben gemaakt”, vertelt De Waard. “De bewoners van nu zijn rond de 80, 90 jaar. Tijdens de oorlog waren zij nog kind.”
De voorbije jaren heeft De Waard wel weer heel wat bijzondere verhalen van bewoners van Zonnehoeve voorbij horen komen over die oorlog. Daaruit blijkt wel weer dat ook dementerenden die periode 1940-1945 zich blijven herinneren. “De dodenherdenking is altijd een mooi moment. De mensen hier waren jong tijdens de oorlog, hebben vaak heel heftige verhalen. Kippenvel. Dat gun je niemand. Er was hier eens een man die cijfers onder aan zijn arm had getatoeëerd. Ik vond dat wel apart en vroeg waar dat voor stond. Bleek dat hij uit een kamp was ontsnapt, waar die tatoeage is gezet. Die had ik niet zien aankomen. Heel bijzonder.”
Voor De Waard en alle anderen binnen Zonnehoeve blijkt uit dat soort verhalen hoe belangrijk de dodenherdenking is. Dat geldt ook voor de donderdagavond aanwezige muzikanten van Fanfare-orkest Leo. Zij zijn met elf personen naar Zonnehoeve gekomen voor het jaarlijkse optreden. “Dat doen we al bijna twintig jaar”, vertelt Bob Punten. Hij speelt bugel. “Mijn schoonvader woonde destijds hier, toen hebben wij een concertje gegeven.”
Het leidde er uiteindelijk toe dat het orkest een optreden verzorgde op 4 mei en sindsdien komen de muzikanten ieder jaar terug. Met veel plezier, geeft Punten aan. “De ervaring is dat de mensen ontzettend genieten. We zijn niet helemaal compleet, maar het is nooit een probleem om voldoende mensen te vinden. We bellen ook zelf dat we komen, het is mooi om te doen. Het heeft ook een sociale functie.”
(Tekst gaat verder onder de foto)
© Foto Miché / Bastiaan Miché
Het programma deze donderdagavond is inderdaad niet veel anders dan De Waard vooraf aangaf. Pakweg 30 van de 135 bewoners zijn van de partij. Ook dat aantal verschilt niet veel met voorgaande jaren. De andere bewoners zitten op hun kamer voor de buis of liggen al in bed. Fijne bijkomstigheid is dat door het mooie weer het samenzijn buiten in de tuin kan plaatsvinden. Wanneer de muzikanten rond 20.15 uur klaar zijn is er nog koffie en cake (zie foto hierboven).
Samen met De Waard legt bewoonster Hendrica Maria van de Weerd (100 jaar) bloemen bij de vlag die halfstok hangt. Ook voor Van de Weerd is het een speciale dag, geeft zij aan. Haar vader en broer zaten tijdens de oorlog in het verzet (in Ede). Haar broer was zelfs leider binnen dat verzet en is door de bezetter doodgeschoten. Haar vader kwam na de oorlog wel terug nadat hij gevangen zat. “Daarover was veel vreugde, maar er was een hoop ellende in die oorlog”, vertelt zij.
Van de Weerd woonde in een gezin van acht kinderen – vier zonen, vier dochters – en kan zich die oorlogsjaren nog goed herinneren. “Je vergeet het ook niet”, zegt zij. “Dit heb je vijf jaar meegemaakt. Er was een hoop ellende. Je moest goed om je heen kijken, uitkijken. Oorlog is verschrikkelijk, dat moeten de mensen niet vergeten. Het is daarom heel belangrijk om te herdenken, dat mensen weten wat oorlog is.”
Foto’s: Bastiaan Miché (Gooi- en Eembode)
Tekst: Stefan van Hees (Gooi- en Eembode)